พิณน้ำเต้า เป็นเครื่องดนตรีประเภทดีด เป็นพิณสายเดียว ทำจากลูกน้ำเต้าและต่อมาได้ดัดแปลงเป็นพิณหลายสาย การเล่นพิณน้ำเต้า ผู้เล่นส่วนใหญ่เป็นชาย เวลาเล่นจะไม่สวมเสื้อ ใช้ส่วนที่ทำจากน้ำเต้า กดทับลงที่หน้าอกใช้ดีดประสานเสียงกับเสียงซอของผู้เล่น ที่เรียกชื่อว่า พิณน้ำเต้า เพราะเอาเปลือกผลน้ำเต้ามาตัดครุ่งลูกแล้วเอาทางจุกหรือทาง
ส่วนประกอบของพิณน้ำเต้ามีดังนี้
- กะโหลก ทำด้วยผลเปลือกน้ำเต้า ตัดครึ่งลูก โดยเอาจุกหรือทางขั้วไว้ เจาะตรึงติดกับไม้คันพิณ
- กะโหลก ทำด้วยผลเปลือกน้ำเต้า ตัดครึ่งลูก โดยเอาจุกหรือทางขั้วไว้ เจาะตรึงติดกับไม้คันพิณ
ซึ่งเรียกว่า 'คันทวน' เพื่ออุ้มเสียงให้เกิดกังวาน
- คันทวน ทำด้วยไม้ เหลาให้มีลักษณะกลมเรียวยาว หัวใหญ่ปลายโค้งงอ ยอดสุดกลึงเป็นรูปเม็ด
- คันทวน ทำด้วยไม้ เหลาให้มีลักษณะกลมเรียวยาว หัวใหญ่ปลายโค้งงอ ยอดสุดกลึงเป็นรูปเม็ด
สำหรับผูกสาย ส่วนตอนหัวกลึงเป็นรูปเม็ด แต่ใหญ่กว่าตอนยอด เพื่อสวยงาม
- ลูกบิด ทำด้วยไม้ กลมเรียวเล็ก ตอนหัวกลึงเป็นเม็ดประกอบลูกแก้ว ตอนปลายเรียวเล็ก
เพื่อสอดใส่เข้าไปในคันทวนและให้ปลายโผล่เพื่อพันผูกสาย
- รัดอก จะทำด้วยเชือกสำหรับโยงมัดสายกับคนทวนเหนือขั้วผลน้ำเต้าสูงพอประมาณเพื่อให้สาย
- รัดอก จะทำด้วยเชือกสำหรับโยงมัดสายกับคนทวนเหนือขั้วผลน้ำเต้าสูงพอประมาณเพื่อให้สาย
ตึงได้เสียงที่ไพเราะ
- สาย แต่เดิมนั้นได้ใช้เส้นหวายและต่อมาใช้สายไหม ปัจจุบันใช้สายทองเหลือง โดยพันผูกจากปลายลูกบิดไปยังปลายคันทวนที่โค้งงอ
- สาย แต่เดิมนั้นได้ใช้เส้นหวายและต่อมาใช้สายไหม ปัจจุบันใช้สายทองเหลือง โดยพันผูกจากปลายลูกบิดไปยังปลายคันทวนที่โค้งงอ
ติดตามข่าวสารดีๆเกียวกับดนตรีไทยได้ที http://www.livethaimusic.com/
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น