กระจับปี่ เป็นเครื่องดนตรีประเภทดีด เป็นพิณชนิดหนึ่งมี 4 สาย เหตุที่เรียกเครื่องดนตรีชนิดนี้ว่าสันนิษฐานกันว่าน่าจะมาจากภาษาชวา คำว่า กัจฉปิ ซึ่งคำว่า กัจฉปิ นั้นมีรากฐานของคำศัพท์ ในบาลีสันสกฤต คำว่า กัจฉปะ ที่แปลว่า เต่า เนื่องจากลักษณะของกระจับปี่นั้น จะมีกระโหลกเป็นรูปกลมรีแบนทั้งหน้าหลังมีความหนาประมาณ 7 ซม. ด้านหน้ายาวประมาณ 44 ซม. กว้างประมาณ 40 ซม. ทำคันทวนเรียวยาวประมาณ 138 ซม.ซึ่งมองแล้วคล้ายกับกระดองของเต่า และมีลูกบิดสำหรับขึ้นสาย 4 อัน มีนมรับนิ้ว 11 นมกระจับปี่ในสมัยก่อนนิยมนำไปเล่นโดยหนุ่มผู้ไทยนิยมดีดพิณขณะเดินทางไปหาสาวคนรักในยามหัวค่ำ
และขณะเดินทางกลับในยามดีด หรือไม่ก็ดีดในงานบุญขณะเดินดูสาวที่ไปในงาน เช่น งานบุญพระเวสฯ
การดีดกระจับปี่นี้จะดีดคนเดียวหรือดีดประสานเสียงกับเครื่องดนตรีอื่นก็ยิ่งดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปัจจุบันนี้ดนตรีผู้ไทยนิยมเล่นกันเป็นวงซึ่งประกอบด้วยหลักแคนเป็นหลัก นอกจากนี้ก็มีพิณ มีปี่ มีซอ และกลอง เป็นต้น ดนตรีไทยไม่นิยมบรรเลงเป็นเอกเทศแต่นิยมบรรเลงประกอบการลำและบรรเลงประกอบการฟ้อนแต่เนื่องจากกระจับปี่มีเสียงเบา และมีน้ำหนักมากเพราะทำจากไม้แก่น ถือติดพกไปไหนไม่สะดวก จึงไม่มีผู้นิยมนำมาเล่น ต่อมา กระจับปี่จึงหายไปจากวงดนตรีไทย
และขณะเดินทางกลับในยามดีด หรือไม่ก็ดีดในงานบุญขณะเดินดูสาวที่ไปในงาน เช่น งานบุญพระเวสฯ
การดีดกระจับปี่นี้จะดีดคนเดียวหรือดีดประสานเสียงกับเครื่องดนตรีอื่นก็ยิ่งดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในปัจจุบันนี้ดนตรีผู้ไทยนิยมเล่นกันเป็นวงซึ่งประกอบด้วยหลักแคนเป็นหลัก นอกจากนี้ก็มีพิณ มีปี่ มีซอ และกลอง เป็นต้น ดนตรีไทยไม่นิยมบรรเลงเป็นเอกเทศแต่นิยมบรรเลงประกอบการลำและบรรเลงประกอบการฟ้อนแต่เนื่องจากกระจับปี่มีเสียงเบา และมีน้ำหนักมากเพราะทำจากไม้แก่น ถือติดพกไปไหนไม่สะดวก จึงไม่มีผู้นิยมนำมาเล่น ต่อมา กระจับปี่จึงหายไปจากวงดนตรีไทย
ติดตามข่าวสารดีๆเกียวกับดนตรีไทยได้ที http://www.livethaimusic.com/
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น